Douane gastheer internationale conferentie over innovatie

Van 18 tot en met 20 oktober was de Nederlandse Douane de gastheer van de WCO Technology Conference & Exhibition. Een grote eer en een mooie afsluiting van ons jubileumjaar. De World Customs Organization (WCO) organiseerde deze conferentie met het onderwerp ‘Driving Customs Performance with Data and Technology in the Changing Landscape of Global Trade’. Vrij vertaald: hoe zorg je in een steeds veranderende wereldhandel voor betere douaneprestaties met data en technologie?

Complexere wereld, nieuwe aanpak

De economie digitaliseert, machtsblokken verschuiven en de platformeconomie blijft groeien. Brexit, de energiecrisis, de oorlog in Oekraïne, de krapte op de arbeidsmarkt en de pandemie: de wereld is een ingewikkelde plek geworden. De groei van e-commerce heeft veel impact op de handel en logistiek. Eerder was een groot containerschip volgepakt met een meerdere commerciële zendingen voor bekende bedrijven, nu zijn dat duizenden kleine pakketten van onbekende leveranciers naar consumenten.

Dit alles zorgt voor een wereldhandel die steeds blijft veranderen, en vraagt om een hele andere aanpak bij het douanewerk. Over de hele wereld onderzoeken en gebruiken douanediensten daarom nieuwe methodes en technieken. Het idee daarachter: alleen met technologische innovatie en datagedreven toezicht kunnen we goed toezicht blijven houden op de stromen goederen die de grenzen over gaan in dit steeds veranderende handelslandschap. Methodes en technieken als big data, kunstmatige intelligentie, machine learning en autodetectie zijn daarom de basis van het douanetoezicht van de toekomst.

Internationaal kennis delen

Delen van kennis en ervaring zijn belangrijk om goed aan de slag te kunnen met nieuwe technologieën. Dat vindt ook de WCO, een overkoepelende organisatie van meer dan 180 douanediensten, samen verantwoordelijk voor zo’n 98% van de wereldhandel. Daarom organiseert de WCO dit 2-jaarlijkse evenement. Elke keer op een andere plek en over een ander onderwerp, dit jaar in Nederland en over innovatie. 2,5 dagen lang is het congrescentrum MECC in Maastricht gevuld met ongeveer 1.100 bezoekers van over de hele wereld. Nog zo’n 350 bezoekers sluiten online aan. Dit zijn vooral medewerkers van douanediensten van over de hele wereld: van Uruguay tot Noorwegen en van Kenia tot Japan. Maar er zijn onder andere ook medewerkers van overheidsorganisaties, universiteiten met datascience-studies en bedrijven die technologie leveren.

Samenwerken bij slimme handhaving en soepele logistiek

De conferentie start met een openingsceremonie met 3 speeches en een presentatie. In hun speeches benadrukken directeur-generaal Douane Nanette van Schelven en de eregast, staatssecretaris van Toeslagen en Douane Aukje de Vries, beiden het belang van samenwerken. Douaneorganisaties doen hetzelfde: belastingen heffen en de samenleving beschermen tegen ongewenste zaken. Met dezelfde uitdaging: de legale handel zo weinig mogelijk storen bij dat werk. Daarom moeten we vooral samenwerken bij de slag naar steeds meer data- en technologie-gedreven werken.

Secretaris-generaal van de WCO, Kunio Mikuriya, heeft het in zijn speech over het belang van omarmen en delen van data. In de grote openingspresentatie die volgt, presenteren hoofd handelsrelaties Frank Heijmann en directeur Handhavingsbeleid Arno Kooij van de Nederlandse Douane hun toekomstvisie: een ‘adaptieve’ Douane die met slimme handhaving zorgt voor soepele logistiek. Een weg die de Nederlandse Douane al is ingeslagen, maar die we steeds meer moeten gaan ‘verfijnen’.

Inhoudelijk programma

De conferentie bestaat uit een inhoudelijk, technisch programma met panelsessies, presentaties, een collegetour, een hackaton met studenten van technische opleidingen en ronde tafels waarin allerlei innovaties behandeld worden, zoals autodetectie. De focus ligt op de meerwaarde van het toepassen van technologie en data voor douaneorganisaties. Maar ook waar we op moeten letten als we die gaan gebruiken voor onze handhaving. Gebruik van dit soort technologieën vraagt om veel zorgvuldigheid en verantwoordelijkheid van een overheidsorganisatie. We moeten zorgvuldig omgaan met bijvoorbeeld privacy. Tijdens de conferentie wordt meerdere keren het belang van open-source-technologie benadrukt, waar iedereen mee werkt en aan kan werken. Ook de kansen die technologie biedt om duurzamer te gaan werken worden besproken.

Er is ook een beurs, waar bezoekers techniek aan het werk kunnen zien. De Nederlandse Douane geeft demonstraties van de innovaties die we op dit moment al gebruiken, zoals drones, de mobiele scan, de OED en het duikteam. Op de beurs presenteren techbedrijven zich met hun diensten. Douanediensten hebben deze bedrijven nodig om hun innovatieve ambities waar te kunnen maken. Tijdens de netwerkonderdelen van het programma krijgen de douanemedewerkers de kans om meer op detail kennis en ervaring te halen en te brengen en waardevolle contacten te maken.

Technologie: voor beter werk en een betere wereld

Arno Kooij sluit de conferentie af. Hij kijkt terug op een paar geslaagde dagen. En de Nederlandse Douane doet dat ook. Een conferentie als deze draagt volop bij aan onze visie: innovatie is hard nodig in deze complexe wereld en we moeten er vooral samen aan werken. Omdat we samen meer kennis en ervaring hebben, maar ook omdat mensen en middelen schaars zijn. Met andere douanediensten en andere handhavingsorganisatie en het bedrijfsleven. In Nederland en over de hele wereld. De Nederlandse Douane omarmt technologie en alle mogelijkheden die het kan bieden voor onze handhaving luid en duidelijk. We zien in dat technologie nodig is vanwege uitdagingen in de wereld van handel en logistiek en zetten er vol op in. Omdat we met technologie ons werk effectiever kunnen doen. Zo biedt technologie de Douane kansen om wereld eerlijker, beter en veiliger te maken.