Douane onderschept record aan cannabis in 2025

Het merendeel van de cannabis werd aangetroffen in de zeehavens. Maar ook op luchthaven Schiphol was er een ruime verdubbeling in aantal vangsten ten opzichte van 2024. Deze drugs zijn vaak niet bestemd voor de Nederlandse markt maar bedoeld voor de doorvoer naar andere EU-lidstaten. 

Zo zijn er in de haven van Rotterdam 13 vangsten gedaan van in totaal ongeveer 52.000 kilo. In de haven van Vlissingen werden er gedurende het jaar 4 vangsten gedaan van in totaal 1.000 kilo. Op de luchthavens werd in de luchtvracht een kleine  6.000 kilo cannabis aangetroffen, en werd bij de controles van passagiers nog eens bijna 1.500 kilo onderschept.

De toename van cannabisvangsten is niet alleen een Nederlands probleem. Ook in zee- en luchthavens in Duitsland, België en Spanje werd deze drugs het afgelopen jaar veel vaker onderschept. Zo had de Belgische Douane in de haven van Antwerpen tot 1 november dit jaar al bijna 20.000 kilo cannabis onderschept, terwijl dat in heel 2024 nog 4.465 kilo was. Duitsland, een transit hub voor grote pakketvervoerders, ziet ook een enorme stijging in inbeslagnames van cannabis. Ook daar worden grotere ladingen (meer dan 100 kilo) gevonden in vrachten uit vliegtuigen en schepen. 

Cannabis wordt niet eens meer verborgen

Waar eerst cannabis nog verstopt werd in bijvoorbeeld bankstellen, stoppen criminelen het nu vaak zonder verbloeming met enorme hoeveelheden in een of meerdere pallets of containers.

Douanier Pascal vond laatst met collega’s ruim 600 kilo cannabis in een loods bij luchthaven Schiphol. “We deden een gewone controle en liepen daar tegen een paar grote dozen aan. Al direct bij het openen kwamen we de pakketten cannabis tegen. Voorheen werd het nog goed verstopt, in bijvoorbeeld stalen banken. Maar nu nemen ze niet eens meer de moeite om het te verbergen.”

Maatregelen vragen veel van de Douane

De Douane ziet dat het tegengaan van cannabissmokkel veel capaciteit opslokt. Nanette van Schelven, directeur-generaal Douane Nederland: “Niet alleen van ons, maar ook van onze opsporingspartners. Een douanier kan immers maar een keer ingezet worden. De tijd die een douanier kwijt is aan het onderscheppen van cannabis, kan niet ingezet worden voor andere werkzaamheden. Het is dan ook niet alleen aan de Douane om deze smokkel tegen te gaan. We moeten samen met opsporingspartners onderzoeken hoe we omgaan met deze grote ontwikkeling.”

Douanier Pascal beaamt dit: “De vangsten worden steeds groter en we komen eigenlijk ogen tekort om het allemaal goed te kunnen controleren. En het komt nu van alle kanten van de wereld aan. Vroeger wisten we bijvoorbeeld dat Zuid-Amerika een risicogebied was, en konden we daar scherper op controleren. Maar laatst hadden we bijvoorbeeld een vracht uit de VS die via Duitsland op Schiphol aankwam en waar cannabis in zat verstopt. Ik heb dit nog niet eerder meegemaakt. We blijven er wel met zijn allen scherp op, maar het loopt gewoon de spuigaten uit!”

Uitbreiden van controles en opsporingsbevoegdheden

De Douane voert een aantal maatregelen door in haar aanpak. Nanette van Schelven: “We breiden de controles en onderzoeken rond cannabis uit, verstevigen ons contact met herkomstlanden VS en Canada en versterken de samenwerking met Europese douanediensten en met Brussel.” 

Naast het uitbreiden van controles scherpt de Douane risicoprofielen voor cannabis aan. Zo worden er meer zendingen geselecteerd op mogelijke smokkel van cannabis. Ook gaat de Douane haar onderzoeksbevoegdheden meer en vaker inzetten. Nanette van Schelven: “Door zelf extra onderzoek te doen, versterken we onze informatiepositie. Zo krijgen we meer inzicht in smokkelfenomenen, criminele actoren en hun modus operandi (werkwijze).”

Uitwisseling van risicosignalen over smokkelmethodes

Onlangs bracht de Nederlandse Douane een bezoek aan Canada. Directeur-generaal Van Schelven. “Onze risico-analisten werken inmiddels samen met hun collega’s bij de Canadese Douane. Zo kan de Canadese Douane meer zendingen met cannabis die richting Nederland gaan, al voor verzending in beslag te nemen.”

“De Canadese Douane (Canada Border Services Agency, CBSA) werkt samen met internationale partners om reizigers en zendingen die binnen risicoprofielen vallen te onderscheppen en internationale smokkelnetwerken te ontwrichten. De CBSA werkt nauw samen met de Nederlandse Douane en heeft in de eerste negen maanden van 2025 ongeveer 14.000 kilo aan cannabis onderschept die vanuit Canada naar Nederland gesmokkeld zou worden”, aldus Erin O'Gorman, president van de CBSA.

Met de Amerikaanse Douane is afgelopen jaar een overeenkomst gesloten. Naar aanleiding van die overeenkomst wordt vanaf februari een douane-attaché geplaatst in Washington D.C. Hiermee gaat het uitwisselen van risicosignalen over smokkelmethodes makkelijker en efficiënter verlopen. Deze attaché zal namelijk nauw gaan samenwerken met zowel Amerikaanse autoriteiten als met douane-attachées uit andere landen.

Versterken samenwerking met Europese douanediensten

“Ook met Europese douanediensten willen we de samenwerking versterken. We nemen in EU-verband deel aan gecoördineerde acties om de smokkel van cannabis tegen te gaan. Omdat we binnen de EU het vrije verkeer van goederen kennen, is een collectieve aanpak noodzakelijk”, aldus Nanette van Schelven.