Jaarrapportage Douane 2024
In de Jaarrapportage brengt de Douane verslag uit van de belangrijkste resultaten van de Douane in het afgelopen jaar. Zaken die eruit springen zijn onder meer accijnsfraude en het bestrijden van ondermijnende criminaliteit. Ook hebben we verdere stappen gezet om onze organisatie en het werk toekomstbestendig te maken.
In 2024 inde de Douane €18,2 miljard aan douanerechten, accijns en belastingen voor Nederland en de Europese Unie (EU).
Accijnsfraude neemt flink toe
De geconstateerde fraude met tabaksaccijns in Nederland nam in 2024 aanzienlijk toe. Dankzij de inbeslagname van tabaksproducten voorkwamen we in 2024 dat er 217 miljoen illegale sigaretten op de markt kwamen. Ook onderschepten we ruim 53.000 kilo rooktabak en ruim 6.000 kilo waterpijptabak. De totale waarde aan onderschepte tabaksproducten was vorig jaar 105 miljoen euro. Dat is een significante stijging ten opzichte van 64 miljoen euro in 2023.
Om fraude met tabaksproducten (waaronder de illegale productie en opslag) beter aan te pakken, werkt de Douane nauw samen met de FIOD binnen het speciaal hiervoor opgezette Combiteam SMOKE. Dankzij een personele uitbreiding eind 2023 kon dit team in 2024 meer signalen verwerken en meer onderzoeken uitvoeren.
1,1 miljard e-commercezendingen
Ook in zijn algemeen zagen we afgelopen jaar een toename van de handelsvolumes. Het grootste deel hiervan betreft e-commercezendingen. Afgelopen jaar verwerkte de Douane 1,1 miljard aangifteregels van zendingen met een waarde onder de € 150. Samen met de Europese Commissie en nationale toezichthouders zetten we ons in om deze goederenstroom beheersbaar te maken. Die samenwerking geldt ook bij de uitvoering van de sanctiemaatregelen tegen Rusland en Belarus.
Ondermijning en internationale samenwerking
We zetten ons binnen en buiten Europa in om drugs tegen te houden door samenwerking met andere douanediensten. Zo speelden we een voortrekkersrol binnen de Europese havenalliantie. Ook gaven we in 2024 trainingen aan douaniers uit onder meer Suriname, Panama en Brazilië om drugs aan de voorkant tegen te houden. Daarnaast is een pilot uitgevoerd met Brazilië voor het uitwisselen van scanbeelden. We versterkten de samenwerking met Suriname door de ondertekening van een Memorandum of Understanding (MoU).
Het aantal onderschepte drugszendingen steeg, terwijl de hoeveelheid in kilo’s juist afnam. Waar we in 2023 nog 57.000 kilo in beslag namen, is dat in 2024 minder: 37.000 kilo. Criminelen lijken hun risico’s te spreiden door kleinere hoeveelheden te vervoeren.
Dienstverlening en automatisering
De Douane speelt een waardevolle rol in Nederland, Europa en de wereld. Wij zijn als uitvoerder en toezichthouder verantwoordelijk voor de ABC-doelen; Afdracht, Bescherming van de samenleving en bevordering van de Concurrentiepositie. Dat doen we in opdracht van tien ministeries. We faciliteren bedrijven in het voldoen aan wet- en regelgeving met onze dienstverlening en automatisering. Met het bedrijfsleven vond via het Overleg Douane Bedrijfsleven (ODB) ook in 2024 goed overleg plaats.
In dat overleg was ruimschoots aandacht voor onze automatisering. Die staat onder druk, ook door het invoeren van nieuwe nationale en Europese wet- en regelgeving. Dat vraagt om aanpassingen van onze systemen en dus ook om overleg met het bedrijfsleven. Tegelijkertijd zijn we bezig met onze eigen digitale transformatie en met het verbeteren van de beschikbaarheid van onze systemen. Ondanks de grote druk op de IT-organisatie was de beschikbaarheid 98,5%; een lichte verbetering ten opzichte van 2023 (98,3%). Ook is er vooruitgang geboekt doordat in 2024 het Douane dataplatform live is gegaan.
Personele en organisatorische ontwikkelingen
De Douane is in 2024 overgegaan naar een continu wervingsproces. Het nieuwe wervingsbeleid maakt het mogelijk om gerichter te werven. Dat is ook nodig door de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt. Werven op het moment dat het nodig is op die kwaliteiten en vaardigheden die we met het oog op de toekomst voor onze Douane willen hebben. En dankzij kortere opleidingsmodules - die beter zijn afgestemd op medewerker en organisatie - zijn nieuwe medewerkers sneller startbekwaam.