In de Europese Unie (EU) willen we afval zo verantwoord mogelijk hergebruiken of vernietigen. Een van de taken van de Douane is het controleren van het vervoer van afvalstoffen over de buitengrenzen van de EU. De regels die de Douane hierin volgt zijn ondergebracht in de Europese Verordening Overbrenging Afvalstoffen (EVOA).
De EVOA beschermt mens en milieu
De EVOA geeft de procedures en regels voor het internationaal transport van afval. Het hoofddoel van deze verordening is om de menselijke gezondheid en het milieu te beschermen tegen de nadelige gevolgen die de transport van afvalstoffen kan hebben.
Om de kosten voor het recyclen of verwijderen van deze afvalstoffen zo laag mogelijk te houden, kiezen bedrijven vaak de goedkoopste methode om van hun afval af te komen. Bij handel zonder toezicht kan dit leiden tot een stroom van afvalstoffen naar die landen waar men de afvalstoffen het goedkoopst kwijt kan. Het komt vaak voor dat het afval daar verbrand wordt. Dat is zeer schadelijk voor het milieu en de plaatselijke bevolking.
Samenwerking met ILT en politie
De Douane voert controles uit bij bedrijven en werkt daarbij regelmatig samen met de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) en de nationale politie. Die controles worden uitgevoerd om zicht te krijgen op het transport en de verwerking van afval. Afvaltransport- en verwerking volgens de regels kost namelijk geld, en dat heeft niet iedereen er voor over. Na een overtreding kan de Douane een proces-verbaal opmaken. Het Openbaar Ministerie beslist daarna over het vervolg.
Nieuwe wetgeving rond export kunststof
Onlangs heeft de Europese Unie besloten dat er in november 2026 een einde komt aan de export van kunststof naar niet-OESO landen. Het is dan voor Nederlandse bedrijven niet meer mogelijk om kunststof afval te verschepen naar bijvoorbeeld Vietnam en Indonesië. Veel niet-OESO landen ervaren problemen met de verwerking van kunststof afval, het levert veel schade op aan mens en milieu. Met deze nieuwe wetgeving wil de Europese Unie dat voorkomen. Wel kan vanaf mei 2029 export weer toegestaan worden als het bestemmingsland hiervoor een verzoek indient bij de Europese Commissie. Het land moet dan wel aan bepaalde voorwaarden voldoen.
