Accijns en verbruiksbelasting

Accijns is een zogenoemde indirecte belasting op de verkoop of het gebruik van bepaalde goederen. In Nederland moet accijns betaald worden over bijvoorbeeld tabak, alcohol en brandstoffen (minerale oliën). De Douane is verantwoordelijk voor het innen van deze belasting en draagt deze af aan de Staat. Ook houdt de Douane toezicht op accijnsgoederen.

Wie maakt de regelgeving over accijns?

De Europese Unie (EU) bepaalt welke goederen accijnsgoederen zijn. De lidstaten bepalen zelf de tarieven. Soms geeft de EU minimumtarieven aan, zoals bijvoorbeeld voor sigaretten; maar elk EU-land mag deze zelf verhogen. Hoe hoog de accijns is, hangt af van het product. De tarieven veranderen regelmatig.

Welke accijns heft Nederland?

Nederland heft accijns op:

  • alcoholhoudende producten als bier, wijn en sterke drank,
  • tabaksproducten als sigaretten, sigaren en rooktabak,
  • minerale oliën als dieselolie, benzine en lpg.

Naast accijns is er ook nog verbruiksbelasting (VB) op alcoholvrije dranken. Nederland heft VB op: vruchtensappen, groentesappen en limonade.

Nederland heft dus accijns op accijnsgoederen die in Nederland worden gemaakt en in Nederland op de markt worden gebracht. Dat geldt ook voor verbruiksbelastinggoederen. Ook wordt accijns en VB geheven op de genoemde goederen die het land binnenkomen, zowel van buiten de EU als vanuit andere EU-landen. Denk bijvoorbeeld aan wijn uit Zuid-Afrika, sigaretten uit Luxemburg, bier uit Duitsland en limonade uit Polen. Accijns en VB betaal je door middel van een aangifte accijns en verbruiksbelastingen. Op douane.nl vind je de exacte regelgeving rondom het doen van de aangifte. Ook vind je hier de tarievenlijst en andere relevante informatie.

Accijnsgoederen meenemen als reiziger

De regels rondom accijns en accijnsgoederen gelden niet alleen voor bedrijven. Ook reizigers die bijvoorbeeld sigaretten of alcoholhoudende drank vanuit het buitenland willen meenemen naar Nederland moeten zich aan regels houden. Heb je hier vragen over? Kijk dan in de Reisapp van de Douane.

Hoe ziet de Douane hier op toe?

Alle wet- en regelgeving rondom accijns is o.a. vastgelegd in het Handboek Accijns. Dit handboek is een praktische leidraad voor douaneambtenaren. Maar iedereen die met accijns te maken heeft, kan de regels hierin nalezen.

De Douane controleert vaak aan de buitengrenzen van de Europese Unie, omdat binnen de EU sprake is van vrij verkeer van goederen. Het toezicht op accijns vormt hierop een uitzondering. Het is één van de oudste taken van de Douane en vindt binnen de grenzen van het land plaats. Controles op accijns kunnen bijvoorbeeld plaatsvinden aan boord van schepen, op de luchthaven, op de openbare weg bij vrachtauto’s, maar ook bij bedrijven of op andere locaties in het binnenland. Zowel bedrijven als particulieren kunnen  worden gecontroleerd.

Deze controles zijn ingericht op basis van risico’s. Een tactische afdeling binnen de Douane draagt hier zorg voor. Aanvullend onderzoek kan gedaan worden door specialistische teams. Zo kan het Douanelaboratorium bijvoorbeeld onderzoeken welke samenstelling een bepaald brandstofmonster heeft en is er een specialistisch team dat onderzoek doet naar de echtheid van documenten, zoals accijnszegels.

Accijnsfraude

Jaarlijks loopt de Staat veel geld mis door accijnsfraude. Met accijnsfraude bedoelen we de illegale invoer, vervaardiging, opslag en handel in accijns- of verbruiksbelastinggoederen. Dit is strafbaar, net als het niet afdragen van de belasting. Voorbeelden van accijnsfraude zijn illegale tabak, soms afkomstig uit illegale fabrieken in ons eigen land. Denk ook aan verkopers die accijnsgoederen in een ander land (met lagere accijns) inkopen, hier in Nederland niet de accijns betalen en de goederen hier wel verkopen.

Een Douanier controleert een doos met sigaretten
Beeld: ©Douane
Met sigaretten wordt op grote schaal gefraudeerd.

Meldpunt Accijnsfraude

De Douane strijdt tegen accijnsfraude en kan daarbij de hulp van anderen goed gebruiken. Vermoed je fraude of wil je fraude melden? Dan kan dit via het Meldpunt Accijnsfraude van de Douane. Dit meldpunt is te bereiken via: douanemeldpuntaccijns@douane.nl. Meldingen via de e-mail zijn vertrouwelijk, maar niet anoniem. Anoniem melden kan via de app van het Meldpunt Accijnsfraude of via Meld Misdaad Anoniem: 0800-7000.

Samenwerking met EU-lidstaten, handhavingsdiensten en opsporingsdiensten

De Douane werkt breed samen, bijvoorbeeld met andere lidstaten van de EU. Daarnaast werkt de Douane ook nauw samen met andere handhavingsorganisaties en opsporingsdiensten om accijnsfraude te voorkomen. Zo werken Douane, FIOD en het Openbaar Ministerie samen in het combiteam SMOKE dat actie onderneemt tegen de illegale handel in tabaksproducten.