Douanerechten (invoerrechten en speciale rechten)

De Douane houdt toezicht op goederenstromen van en naar het buitenland. Een belangrijke taak daarbij is het heffen en innen van douanerechten. Douanerechten zijn belastingen over de invoer en uitvoer van goederen van of naar landen buiten de Europese Unie. Er bestaan twee vormen van douanerechten: invoerrechten en uitvoerrechten. Binnen de EU betaalt u geen in- of uitvoerrechten omdat er een vrij verkeer van goederen is.

Nederlandse douane als poortwachter van Europa

Ongeveer een derde van alle goederen die de EU importeert, komt via Nederland binnen. Veel van die goederen worden doorgevoerd naar andere EU-lidstaten. De Nederlandse douane is dus een belangrijke poortwachter van Europa. Daarnaast is Nederland een echt exportland. In 2022 exporteerde ons land ter waarde van ruim 700 miljard euro aan goederen. Ruim een derde van die goederen was bestemd voor landen buiten de EU. De opbrengsten van de douanerechten gaan rechtstreeks naar de EU.

Tarieven invoerrechten en uitzonderingen

Bij het invoeren van producten van buiten de EU heft de Douane mogelijk invoerrechten. Per product verschilt het tarief van het invoerrecht. Met sommige landen heeft de EU een handelsverdrag. Daardoor betaalt u voor producten die zijn geproduceerd in die landen mogelijk geen of minder invoerrechten. En voor sommige producten, zoals telefoons, laptops en boeken betaalt u nooit invoerrechten, omdat het tarief 0% is. Er zijn ook gevallen waarin het mogelijk is om een vrijstelling te krijgen (link 3) voor de invoer van producten die niet of nauwelijks verkrijgbaar zijn binnen de EU.

Tarieven invoerrechten populaire producten:

  • telefoons, laptops, koptelefoons, boeken, cd’s, schoonmaakmiddelen en verzorgingsproducten: 0%
  • sieraden en juwelen: maximaal 4%
  • auto- en motoronderdelen: maximaal 4,5%
  • speelgoed: maximaal 4,7%
  • koffers en tassen: maximaal 9,7%
  • kleding: maximaal 12%
  • schoenen en laarzen: maximaal 17%

Om na te gaan welke tarieven er gelden voor de verschillende producten gebruikt de EU een code-systeem genaamd Taric. Via tarief.douane.nl kunt u opzoeken welke tarieven gelden voor uw producten.

Naast de vrijstelling van invoerrechten voor bepaalde producten, gelden er ook vrijstellingen in specifieke situaties. Zo kunt u onder andere een vrijstelling krijgen voor:

  • verhuisgoederen zoals meubilair en interieurinrichting;
  • geërfde goederen;
  • ontvangen eretekens en prijzen zoals bekers, oorkondes en medailles;
  • goederen bedoeld voor rampenbestrijding zoals mondmaskers en beschermende kleding.
Beeld: ©Douane
Een douanier controleert geïmporteerde kleding op luchthaven Schiphol.

Tijdelijke invoer

Voor het tijdelijk invoeren van goederen bestaat de regeling ‘tijdelijke invoer’. U betaalt dan geen invoerrechten omdat de goederen de EU (in dezelfde staat) weer zullen verlaten. Denk aan kunstvoorwerpen voor tentoonstellingen of muziekinstrumenten voor een tour.

Oneerlijke concurrentie tegengaan

Naast de standaard invoerrechten kent de Douane ook speciale rechten zoals antidumpingrechten en compenserende rechten. Dit zijn handelspolitieke maatregelen om veelal oneerlijke concurrentie van landen buiten de EU tegen te gaan.

Antidumpingrechten

Het komt voor dat bedrijven buiten de EU hun goederen ‘dumpen’ op de Europese markt. Dat betekent dat ze goederen aanbieden binnen de EU tegen een veel lagere prijs dan op hun thuismarkt. Mogelijk met als doel om een nieuwe afzetmarkt te creëren of om overtollige voorraden kwijt te raken. In ieder geval schaadt dit de Europese producenten van soortgelijke goederen. De Europese Commissie kan hier onderzoek naar doen. De commissie besluit of er sprake is van oneerlijke concurrentie en over de eventuele hoogte van antidumpingheffing. Voor bijvoorbeeld schroeven uit China rekent de Douane antidumpingheffingen tot 86,5%.

Compenserende rechten of antisubsidierechten

Het kan zijn dat bedrijven van buiten de EU in hun eigen land subsidies of belastingvoordelen krijgen. En dat ze daardoor hun producten voor een lage prijs kunnen aanbieden op de Europese markt. In deze situatie kan de Europese commissie compenserende maatregelen treffen. Dat noemen we compenserende rechten of antisubsidierechten.